و همينكه پايگاه مركزى براى پيشرفت و توسعه دين اسلام پيدا شد و طرفدارانى معتقد و پايدار بوجود آمد و براى انقياد و اطاعت مخالفان متعصب و وحشى راهى جز جنگ و تسلط نظامى به نظر نمىرسيد و نبود، از طرفى قدرتهاى ساسانيان و دولتهاى روم در نتيجه كشمكشهاى طولانى رو به ضعف گذاشته بود اينك رسول خدا دست به شمشير برد و در بيست و هفت جنگ كه بنام غزوه ناميده شده شخصاً شركت كرد14شرح اين غزوات مقدس در تمامى كتب تاريخ اسلامى به رشته تحرير آمده و بيان هر يك در اينجا به اطاعه سخن مىافزايد از اينرو فقط بذكر نام آنها مىپردازيم و براى توضيح بيشتر بمداركى كه در پاورقى ذكر شده مىتوان رجوع كرد15
يك - غزوه ابواء نام آبادى بزرگ است بين مكه و مدينه در ربيع الاولى دوم هجرت واقع شده
دوم - غزوه بواط نام مكانيست، ماه ربيع الثانى دوم هجرت واقع شد16.
سوم غزوه ذوالعشيره (باضم عين و فتح شين) نام محليست بين مكه و مدينه، جمادىالاولى دوم هجرت واقع شده. تاريخ طبرى اين غزوه را ذاتالعشيره و ابن واضح و مسعودى ذىالعشيره خواندهاند17.
چهارم (بدر اولى) اين واضح آنرا بدرالصغرى و بعضى ديگر بدر صغير ناميدهاند، جمادىالثانى دوم هجرت واقع شد18.
پنجم غروه بدر كبرى روز جمعه هفدهم رمضان دوم هجرت واقع شده و اين واضح آنرا بدر عظمى ناميده19.
ششم غزوه سويق كه در آخر ذىالعقده دوم هجرت واقه شده20.
هفتم غزوه بنى قينقاع نام قبيلهايست از يهود، اين غزوه در اول ذىالحجه دوم هجرت واقع شد. ابنواضح از اين غزوه نامى نبرده21.
هشتم غزوه قرقره الكد نام آبى است در سه منزلى مدينه، سال دوم هجرى واقع شده كه آنرا غزوه بنىسليم و غزوه نجران نيز گويند22.
نهم غزوه غطفان سوم هجرت واقع شده غطفان نام محليست23 از نواحى نجد.
دهم غزوه احد هفتم شوال سوم هجرت در كوه احد واقع شد24.
يازدهم غزوه حمراءالاسد روز هشتم شوال سوم هجرت در حمراء الاسد كه هشت ميلى (13 كيلومتر) مدينه است واقع شد25.
دوازدهم غزوه بنى النضير كه قومى از يهود بودند بسال چهارم هجرت واقع شد26.
سيزدهم غزوه بدرى صغرى كه آنرا بدرالثالثه و بدر موعد هم مىخوانند اول ذىالعقده بسال چهارم هجرت واقع شد27.
چهاردهم غزوه بنى مصطلق كه آنرا مريسع كه نام چاهى است مىگويند رسول خدا دوم شعبان سال پنجم هجرت براى اين جنگ از مدينه بيرون زد28.
پانزدهم غزوه خندق مسعودى اين غزوه را بنام احزاب ناميده بماه شوال پنجم هجرت اتفاق افتاد29.
شانزدهم غزوه بنى قريظه در ماه شوال پنجم هجرت واقع شد30.
هفدهم غزوه دومهالجندل بيست و پنجم ربيعالاول پنجم هجرت بوقوع پيوست31.
هجدهم غزوه بنى لحيان نيمه ربيعالاول ششم هجرت اتفاق افتاد32.
نوزدهم غزوه ذاتالرقاع جمادى الاولى ششم هجرت رخ داد33.
بيستم غزوه ذىقرده، طبرى آنرا بنام قرده خوانده و غزوه غايه نيز گفتهاند، بسال ششم واقع شده34.
بيست و يكم غزوه حديبيه ماه ذىالقعده ششم هجرت اتفاق افتاد35.
بيست دوم غزوه خيبر از ماه ذىالحجه شروع در محرم سال هفتم هجرت خاتمه يافت36.
بيست و سوم غزوه موته كه قريهايست از قراء بلقا در دو منزلى بيتالمقدس سال هشتم هجرت واقع شد37.
بيست و چهارم غزوه ذاتالسلاسل كه طبرى از آن بنام وادىالقراء ياد كرده زيرا سپاه اسلام در آن جنگ در وادىالقراى در كنار آبى كه ذاتالسلاسل نام داشت فرود آمدند از اين جهت گاه بنام وادىالقرى گاه بنام ذاتالسلاسل شهرت يافته و بسال هشتم هجرت واقع شده38.
بيست و پنجم غزوه فتح مكه دوم يازدهم شهر رمضان هشتم هجرت از مدينه بقصد فتح مكه پيغمبر با سپاه اسلام عزيمت فرمودند و طبرى آنرا غزوهالفتح ناميده39.
بيست ششم غزوه حنين كه پس از فتح مكه آخر رمضان و اول شوال سال هشتم هجرت رسول اكرم با دوازده هزار نفر سپاه اسلام بقوم هوازن و ثقبف حمله كرد و از اينرو طبرى آنرا به غزوه هوازن يادداشت كرده است40.
بيست هفتم غزوه فتح طائف كه در ماه شوال سال هشتم هجرت واقع شد41.
بيست و هشتم غزوه تبوك كه آخرين غزوه رسول خدا بود و آن موضعيت بين حجر و شام و نام حصار و چشمهايست كه سپاه اسلام تا آنجا براندند در ماه رجب نهم هجرت واقع شد42.
و برخى از ارباب تاريخ غزوات پيامبر اكرم را نوزده، عدهاى بيست و يك و جمعى بيست و چهار دانستهاند و منشأ اختلاف ممكن است اين باشد كه بعضى از غزوات را كه در يك حمله و قشونكشى روى داده يكى بشمار آوردهاند، مانند محمد بن جرير طبرى غزوه فدك و خيبر و وادى القرى را يك غزوه بشمار آورده، و گروهى غزوه طائف و حنين را يك غزوه و احزاب و بنى غزوه و احزاب و بنى قريظه را يكى دانند.
و بعضى از نويسندگان بنام غزوه انمار و غزوه فرود و غزوه بطن نخله و غزوهالكدر و غزوهالرجيح و غزوهبدرالموعد و غزوهالقضاء بازگو كردهاند43.
و طبرى بنام غزوهفران و غزوه نجد كه بغزوه ذى امر معروف است و غزوهالقرده يادى كرده و در جمع اين اقوال مىشود چنين گفت كه بعضى غزوهها به اعتبار نام منازل يا محل وقوع جنگ چند اسم پيدا كرده كه در حقيقت يك غزوه بوده است.
و على كل حال از اين غزواه رسول خدا را فقط در نه غزوه با دشمن زد و خورد و كشتار اتفاق افتاد: 1- جنگ بدر كبرى 2- جنگ احد 3- جنگ خندق 4- بنى قريظه 5- بنى مصطلق 6- جنگ خيبر 7- فتح مكه 8- حنين 9- طائف44.
نظرات شما عزیزان: